De S&O-regeling: dé fiscale stimulans voor innovatie
18 februari 2010Een van de speerpunten van het kabinetsbeleid is het stimuleren van innovatie in het bedrijfsleven. De wetgever heeft veel maatregelen genomen om de Nederlandse kenniseconomie te bevorderen. Ook in de fiscale wetgeving zijn volop stimuleringsmaatregelen terug te vinden. In deze bijdrage speciale aandacht voor de S&O-regeling. Die regeling kan de ondernemer – ook in het MKB – een fors fiscaal voordeel opleveren. Wat te denken van een korting op de af te dragen loonheffing van 50% van de (eerste) € 220.000 aan loonkosten van S&O-medewerkers. Dat levert een bijdrage op van maar liefst € 110.000 netto. En voor starters kan die nog hoger uitpakken. Ook de IB-ondernemer kan de S&O-regeling benutten met een aftrekpost op zijn winst van ruim € 12.000, plus nog eens € 6.000 als hij starter is.
De faciliteiten voor speur- en ontwikkelingswerk.
De WBSO, de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk, is een fiscale stimuleringsregeling waarmee de Nederlandse overheid een deel van de loonkosten voor speur- en ontwikkelingswerk compenseert. Dat gebeurt door middel van een loonafdrachtvermindering, een korting op de door de werkgever af te dragen loonheffing, én door een aftrekpost voor speur- en ontwikkelingswerk op de winst uit onderneming voor ondernemers zonder personeel.
De WBSO wordt uitgevoerd door Agentschap.NL, voorheen beter bekend als SenterNovem. Dit agentschap van het Ministerie van Economische Zaken verstrekt op aanvraag de S&O-verklaring. Deze verklaring is voorwaardelijk om gebruik te kunnen maken van de S&O- loonafdrachtvermindering of -aftrek.
Speur- en ontwikkelingswerk
De S&O-verklaring wordt uitsluitend verleend als de ondernemer gekwalificeerd speur- en ontwikkelingswerk verricht. Daaronder vallen de volgende werkzaamheden:
- | technisch-wetenschappelijk onderzoek dat de verklaring van bepaalde fenomenen ten doel heeft, bijvoorbeeld op het gebied van bio- of productietechnologie; |
- | de ontwikkeling van technisch nieuwe producten, productieprocessen, software of onderdelen daarvan; |
- | onderzoek naar de technische haalbaarheid van het speur- en ontwikkelingswerk zoals hiervoor bedoeld; |
- | technisch onderzoek gericht op de verbetering van een productieproces of software die in het bedrijf wordt gebruikt. |
Deze erg technische omschrijving van het speur- en ontwikkelingswerk komt tot leven op www.senternovem.nl, onder voorbeeldprojecten. Daar worden ondernemers opgevoerd die de meest uiteenlopende S&O-activiteiten hebben verricht. Van het ontwikkelen van proefinstallaties voor de mondiale petrochemische industrie, een draadloos identificatiesysteem, tot een pleister op golfclubs om zo minder hard in de stok te knijpen en een betere swing te maken.
De S&O-verklaring moet worden aangevraagd bij Agentschap.NL. Dat kan digitaal met een aanvraagprogramma: Aanvraagprogramma WBSO 2010 voor Windows.
Ondernemers kunnen meerdere keren per jaar een aanvraag indienen. Daarbij gelden wel enkele voorwaarden: zie het kader.
De S&O-aanvraagprocedure
Voor werkgevers / de S&O-loonafdrachtvermindering
- | De ondernemer/werkgever mag maximaal drie keer per kalenderjaar een aanvraag indienen. |
- | De aanvraag betreft tenminste drie en ten hoogste zes maanden. |
- | De ondernemer / werkgever mag één aanvraag voor het hele kalenderjaar indienen als hij in het voorgaande jaar een S&O-verklaring heeft verkregen. |
- | De aanvraag moet vooraf worden ingediend, uiterlijk één volledige maand voordat het tijdvak begin waarop de aanvraag betrekking heeft. |
Voor ondernemers / de S&O-aftrek voor zelfstandigen
- | De ondernemer kan tot uiterlijk 30 september meerdere aanvragen indienen voor zijn S&O-werkzaamheden. |
- | Er geldt geen maximum voor het aantal aanvragen. |
- | De aanvraag moet betrekking hebben op de periode vanaf de datum van indiening tot het einde van het kalenderjaar. |
- | De aanvraag betreft ten minste drie kalendermaanden. Een aanvraag die een ondernemer indient van 1 oktober tot en met 31 december heeft betrekking op het volgende kalenderjaar. |
- | Als activiteiten over het kalenderjaar heen lopen, moet daarvoor jaarlijks een nieuwe aanvraag ingediend worden. |
Wordt de S&O-verklaring afgegeven, dan kan de ondernemer daarmee een substantieel fiscaal voordeel verkrijgen. Voor ondernemers/werkgevers is dat een vermindering op de af te dragen loonheffing, voor ondernemers zonder personeel de S&O-aftrek.
De S&O-afdrachtvermindering
De afdrachtvermindering wordt berekend over de loonkosten van de S&O-medewerkers.
De afdrachtvermindering is voor 2010:
- over de eerste € 220.000 loonkosten: 50%
Is de ondernemer/werkgever een starter, dan is de vermindering 64%.
- voor de meerdere loonkosten : 18%
De maximale loonafdrachtvermindering is het bedrag van de door de ondernemer/werkgever af te dragen loonheffing, met een maximum van € 14.000.000 per jaar.
De bedragen en percentages van de loonafdrachtvermindering zijn voor 2010 eenmalig verhoogd. Voor 2011 en volgende jaren wordt de eerste schijf weer teruggebracht (van € 220.000) naar € 110.000, met een afdrachtvermindering van 42%, en daarboven 14%.
De afdrachtvermindering wordt berekend over de S&O-loonkosten. Dat loon wordt berekend door het aantal toegekende S&O-uren te vermenigvuldigen met het S&O-uurloon. Dat is een forfaitair vastgesteld bedrag van € 29 (voor 2010). Voor ondernemers die over 2008 ook al een S&O-verklaring hebben verkregen geldt een afwijkend loonbedrag, te berekenen op basis van de gegevens uit hun aangiften loonheffing.
De totale afdrachtvermindering wordt evenredig verdeeld over de aangiftetijdvakken waarop de S&O-verklaring betrekking heeft. De ondernemer kan per aangiftetijdvak een evenredig deel in aftrek brengen op de af te dragen loonheffing.
De S&O-aftrek
De ondernemer die ten minste 500 uren aan S&O-werkzaamheden per jaar besteedt, kan in aanmerking komen voor de S&O-aftrek. Vereist is dat hij beschikt over een S&O-verklaring zoals hiervoor beschreven. De aftrek bedraagt voor 2010 € 12.031, plus een toeslag voor starters van € 6.017. De ondernemer kwalificeert als starter als hij in één of meer van de afgelopen vijf jaar geen ondernemer was, én hij in deze periode niet meer dan twee keer de S&O-aftrek heeft genoten.
De S&O-aftrek komt in mindering op de fiscale winst uit onderneming.

De ondernemer die van de WBSO gebruik maakt, is verplicht om een S&O-administratie bij te houden. In die administratie moet hij aantekening houden van de aard, omvang en de voortgang van het speur-en ontwikkelingswerk dat in de S&O-verklaring is vermeld. Die vastleggingen moeten plaatsvinden vanaf de start van het project, ook al is er nog geen S&O-verklaring ontvangen. Voor zelfstandige ondernemers geldt dat zij de S&O-administratie moeten voeren vanaf de datum waarop de aanvraag is ingediend.
Als blijkt dat de omvang van de S&O-werkzaamheden minder is dan in eerste instantie werd gedacht – en waarvoor de S&O-verklaring is afgegeven – dan moet die verklaring worden herzien. Bij de herziening wordt een marge van 10% aangehouden, met een absolute drempel van € 10.000. Als het minderwerk onder die limiet blijft, blijft herziening achterwege.
Is een herziening van de verklaring wél noodzakelijk, dan moet de ondernemer dat tijdig melden aan Agentschap.NL. Tijdig is binnen drie maanden na afloop van het tijdvak waarop de S&O-verklaring betrekking heeft. Bij geen of een te late melding kan een bestuurlijke boete worden opgelegd.
Conclusie
Het kabinet wil innovatie stimuleren, met diverse fiscale stimuleringsmaatregelen. Financiën heeft die maatregelen voor 2010 een extra impuls gegeven door de S&O-afdrachtvermindering substantieel te verhogen. Én met een vergaande versoepeling van de octrooibox, een speciaal regime in de vennootschapsbelasting voor inkomsten uit geoctrooieerde immateriële bedrijfsmiddelen en bedrijfsmiddelen voor de ontwikkeling waarvan een S&O-verklaring is verkregen. Die box is omgebouwd tot de innovatiebox, met een speciaal VPB-tarief van slechts 5%. Een innovatief ondernemer laat zich deze fiscale voordelen niet ontgaan.